Urfa'nın merkezinde değiliz bugün... Urfa sınırları içinde kalmakla birlikte, şanı şehri geçmiş, adeta kendi başına şehirleşmiş Halfeti ve adını, bölgeyi sular altında bırakan baraja veren Birecik ilçelerini geziyoruz... Önümüzde uzanan coğrafya kafa karıştırıcı: sınırsızca uzanan çorak, bej rengi topraklar, onları delip geçen bir mavilik ve o maviliğin kenarlarında yavaş yavaş beliren yeşiller... İnsanoğlunun doğayla bitmek bilmeyen mücadelesi, doğanın karşı konmaz üstünlüğü... Birbirinin üstesinden gelmeye savaşan iki güç... Bu coğrafyaya işte bu mücadele hakim...
İlk durağımız, Birecik'e Fırat'ın diğer yakasından bakan bir kır lokantası: Kıyı Restoran... karşımızda kayaların arasına serpilmiş, renkleriyle kayalardan ayırdedilmesi zor kerpiç evler, doğanın kuraklığını yansıtan durgun sular, üzerinden arada sırada tek tük araç geçen bir köprü, nehrin kıyısında etrafın renksizliğine inat ama hafif rüzgarla nazlı nazlı salınan söğüt ağaçları ve arkalarında uzanan kıraç tepeler... Mayıs ayının insanı boğmayan ılık havasında, öve öve bitirilemeyen Birecik kebabı siparişi veriyoruz... "Güneydoğu seyahatimiz boyunca tatmadığımız kebap kalmadı, Birecik'in kebabı ne kadar farklı olabilir ki" sorumuzun gülünçlüğünü ancak yemekler gelince anlayabiliyoruz... Görüntüsü, kokusu bildiğimiz kebap, ama tadı... öyle böyle değil, bambaşka....
Bu kadar sade, hatta salaş bir kır lokantasında böyle bir lezzet bulabilmek, bu coğrafyanın yüzlerce gizeminden biri bizim için...
1973'e gelindiğinde geriye sadece 26 çift kuş kalmış.... Sonunda, 1977'de Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan bu üretme merkezi sayesinde, bu esasen hayli çirkin kuşlar, tabiatta iz bırakmayacak şekilde yokolmaktan kurtulmuşlar. Neden Birecik sorusunun cevabı ise, yumurtalarının gelişebilmesi için gerekli olan doğal yapının Türkiye ve bölgesinde sadece Birecik'teki kayalarda olması... Bugün bu merkezde 112 kelaynak var ve bunlar dünyada "göçmen" özelliği taşıyan tek kelaynaklar... Zaten dünyada da, hayvanat bahçelerindekiler hariç, 420 tane kalmışlar...
Garip hareketlerle güneşlenen, görüntüleri de pek sevimli olmayan bu nadide kuşları bu kadar yakından görebilmek hepimizi çok heyecanlandırıyor. Neredeyse bir saat onları seyrediyor, merkezdeki uzmanlardan bilgi alıyoruz. Çıkışta, geliri kelaynakların bakımına bırakılan hediyelik eşya dükkanından alışveriş etmeyi de ihmal etmiyoruz.
Baraj gölünde birçok tekne var, içleri yerli turist dolu. Halfeti'den adım adım uzaklaştıkça, doğanın suyla bölünmüş azameti, göl kıyılarını kaplamış yeşillik, tepelerdeki tek bitki yeşermemiş bitek topraklar kaplıyor etrafımızı...
Hiç bilmediğimiz, hiç aklımıza gelmeyen, ama duyunca içimizi acıtan ne hikayeler, ne hikayeler... Savaşan Köyü savaşamamış işte barajın sularıyla, koyvermiş kendini... bugün bomboş, kırgın ve terkedilmiş...
Dinlediğimiz hikayelerin etkisiyle biz de biraz hüzün, biraz merak ile tekneden seyrediyoruz bu hayalet köyü... hepimiz sessiz, hepimiz suskun, tıpkı Savaşan Köyü gibiyiz....
Halfeti'ye dönerken güneş de artık yavaş yavaş batıyor... Günün yorgunluğuna gönlümüzün yorgunluğu da eklenmiş, ama yaşam da Güneydoğu gezimiz de devam ediyor başka ufuklara, başka şehirlere doğru....
""karşımızda kayaların arasına serpilmiş, renkleriyle kayalardan ayırdedilmesi zor kerpiç evler, doğanın kuraklığını yansıtan durgun sular, üzerinden arada sırada tek tük araç geçen bir köprü, nehrin kıyısında etrafın renksizliğine inat ama hafif rüzgarla nazlı nazlı salınan söğüt ağaçları ve arkalarında uzanan kıraç tepeler""
YanıtlaSil1-birecik'te kerpiç ev yok denecek kadar azdır ve bunlar bulunduğunuz kıyı restorandan görünmezler.
2-üzerinden tek tük araç geçen bir köprü dediginiz yer E-90 karayoludur ve doğu batı bağlantı yolu olup 1955 yılında hizmete açılmış bir köprüdür.Aşırı işlek ve yogunluktan ötürü yakın zamanda ikinci bir köprü fırat nehri üzerine yapılmıştır.
3-fırat nehri tarihte hiç bir zaman durgun bir su olmamıştır.tam aksine çok canlar alan bu yönüyle türkülere konu olan debisi yüksek bir akarsudur.tabi siz baraj kapaklarının kapalı oldugu bir saat diliminde oradaysanız ve bunu genel bir durum olarak yansıtıyorsanız onu bilemiyorum.
4-birecik kıraç bir yer olmayıp sulu tarımın yapıldıgı fırat nehri havzasında kurulu esasında yeşili bol bir yerdir.kıraç tepeler?? betimlemeniz bu yönüyle yanlıştır.
5-son olarak birecik kebabı isminde bir kebap türü olmayıp yediginiz kebabın ismi büyük ihtimal "haşhaş kebabıdır"
30 yıllık birecikli......
Gürkan Bey, yorum ve eklemeleriniz için çok çok teşekkürler, Yazımın böyle detaylı bir şekilde okunup yorumlanması benim için çok mutluluk verici, çok sağolun. Takdir edersiniz ki, bir gezgin olarak ayak bastığınız coğrafyayı orada bulunduğunuz zaman dilimi içindeki kesit bazında algılıyorsunuz. Bu yazıda da ben aynen o algıları paylaştım. Yazıdaki fotoğraflar da bu algıyı nasıl edindiğimi gösteren en iyi göstergeler sanıyorum. Bizim gezimiz esnasında gördüklerimizi yansıtmaya çalıştım yazıda. Bir de küçücük bir not: yediğimiz yemeğin adı belki dediğiniz gibidir (ama içinde haşhaş yoktu, ondan eminim), ama bizi ağırlayanlar ismini bu şekilde söylemişlerdi... Tekrar yorumlarınız için çok çok teşekkür ediyorum... Sağlıcakla kalın...
Silben teşekkür ediyorum.memleketimizi tanıtıyorsunuz.bizim için gerçekten güzel birşey.betimlemeleriniz çok güzel çok begendim.ayrıca diger yazılarınızı da okudum çok begendim..şimdi yazımı tekrar okudum da çok sert bir dille yazdığımı farkettim.ama eksikliklerin giderilmesi noktasında orada kalması sanırım daha faydalı olacak..tekrar gelmeniz durumunda sizi misafir etmek isteriz..tekrar teşekkürler.saygılar sevgiler.
YanıtlaSilBana hiç sert gelmedi yazdıklarınız, bilakis çok mutlu oldum... çok güzel bir coğrafyada yaşıyorsunuz, balkonumuzdaki siyah gülü kokladıkça oradaki günümüzü yad ediyoruz biz de... Yolumuz bir daha düşerse, sizi mutlaka rahatsız ederim... Sağlıcakla kalın....
Sil